De stamboom van Mureau

Bevolkingsregisters       Memories van Successie

Adressen Cornelis Mureau in Wagenberg

Het gezin van Cornelis Mureau (1804-1862) is in de periode tussen 1826 en 1880 te vinden op verschillende adressen in Wagenberg. Dat kan afgeleid worden uit de Bevolkingsregisters, de Memories van Successie en de Aktes van de Burgerlijke Stand. Bij een verandering van adres is het niet altijd even duidelijk of het om een echte verhuizing gaat of een hernummering van de huizen. Na enig puzzelwerk zijn vier adressen gevonden/gereconstrueerd waar Cornelis gewoond heeft, alle in de Wagen(bergse) Straat op de grens van Wagenberg richting Made (de Wagenbergse Baan bestond vroeger nog niet, de Wagenbergse Straat of Wagenstraat was een doorlopende weg vanaf Wagenberg):

Na zijn overlijden in 1862 laat Cornelis een aantal jonge kinderen na (de jongste is 10). Sommigen trekken aanvankelijk in bij een oom (Pieter de Been) of een tante (Elisabeth Pellenaars). Ze worden uiteindelijk allemaal opgevangen in het gezin van de oudste dochter Anthonia en haar echtgenoot Pieter van Dijk, die daartoe vanuit Made zijn terugverhuisd naar het huis waar het gezin van Cornelis het laatst woonde: Wagenstraat 88. Ook deze adresveranderingen van de kinderen zijn allemaal te vinden in de Bevolkings Registers, in dit geval van 1860-1870.

De puzzel van de verschoven adressen na 1829

Het is een hele puzzel om de adressen die genoemd worden in de Bevolkings Registers te linken aan huidige adressen. In de jaren na 1829 vinden er namelijk een aantal hernummeringen plaats, die niet zo worden aangegeven, maar kunnen worden herkend omdat de buren in een straat niet lijken te veranderen. Dat betekent dat adresveranderingen niet altijd duiden op verhuizingen. Door buren van bijvoorbeeld Cornelis Mureau door de jaren heen te volgen kan bepaald worden of een adresverandering een verhuizing was of een hernummering. Vervolgens kan geprobeerd worden de adressen te koppelen aan kadastervermeldingen waarin staat waar een perceel gelegen is.

Er is een kadasteroverzicht bekend voor het jaar 1832. Voor het Bevolkings Register van 1829 is een vergelijking gemaakt met dit kadaster van 1832 (de Vlasselt, Johan van der Made). Hierin worden de adressen (combinatie wijkletter en huisnummer) gekoppeld aan een locatie in het kadaster. Het is de uitdaging om alle adressen in de jaren hierna zo veel mogelijk terug te "vertalen" naar 1829, om zo, na correctie voor eventuele hernummeringen, een "huidig" adres op de kaart te vinden.

De tabel hieronder vergelijkt de adressen van 1829, 1840 en 1850 met elkaar, voor een gebied/straat in Wagenberg in de buurt waar Cornelis gewoond heeft. Het jaar 1840 is het uitgangspunt: in de tweede kolom staan alle adressen van mensen die in 1840 in de Bevolkingsregisters naast elkaar waren ingeschreven. Vervolgens is gekeken wie er in 1829 al op dat adres woonden (1e kolom), en wie er in 1850 nog steeds woonden (3e kolom). Door buren te vergelijken is af te leiden dat er twee hernummeringen van adressen zijn geweest, de eerste tussen 1829 en 1840, de tweede iets na 1850.

Inv: BR BR BR
Naam / Jaar 1829 1840 1850
Adriana & Elisabeth v Velthoven v P Zundert 302 324 324 124
Adriaan Kouwenberg W Grootenboer 303 325 -
Antonie Biestraten Helena Loonen 304 326 326 126
Johannes Reijt Cornelia de Leeuw 327 327 127
Willem en Cornelis Nuijten 305 329 329c 130
Antonie v Alphen Joh v Dongen 306 330a 330a 131
Petronella v Goorberg Maria Gastelaars Maria Jansen ?Wagemakers 307 331 331 133
Andries Rovers Maria Paes 308 332 332 134
Pieter Simon Rovers Johanna Damen ov 309 333 ov
Adriaan v Tetering Adriana v Gennip 310 334 334 136
Hendrik v Gils Petronella v Beurden 312 335 335 137
Hendrina Tetering Lambert Smits G od Emden 336 336 138
Gerardus v Gastelaar Maria Stoop 314 337 337 139
Dingena Verwater Petronella Korsten 338 338 140
Cornelis v Gageldonk Joh Meeuwissen 316 339 339 141
Willemina v Hout/Hoek ov > Cornelis Vrolijk ov 316 340
Antonia Ligthart C Verdijk J Ooosterhout D Jooren 341 341 143
Adriaan Rasenberg Adriana de Ronde 342 342 144
Maria v Scheni? ov P vd Made J Sintruijen? J Brenters 343 343 145
Pieter v Hulten Bastiana Genet A Vrolijk 344 344 146
Cornelis v Leent Helena Chaam J v Leent 320 345 345 147
Adriaan Romme ov1941 Adriana v Meel 322 346 346 148
Christiaan Oomens A Verheijen ov J Ruijs J Vermeer 321 347
Cornelis Mureau 318 348 F330b D132
Lonardus Diepstraten Christina Damen 323 348 F330b D132
Antonie Verheijen Maria Jooren 324 349
Pieter vd Sande J Boumeester 350 350 153
Adriana Kosten Joh vd Verweij Barbara v Gils 326 351 351 154
Antonie Bogers Adriana Rosendaal 324 352
Frans Versteijen Maria Blom 323 353
Johannes Meeuwissen Antonia Reniers 329 354 354 157
Johannes Elands Maria v Dongen (in 1862: Cornelis Mureau) 330 355 355 158
Johanna v Zundert Adriaan Broeken Johannes Rozendaal C Broeken 331 356
Dingeman Oosterhout Cornelia Nuijten 332 357 357 161
Helena v Turnhout Willem v Ham 333 358 358a 162
Jan Rasenberg 334 358
Wouter v Loon Cornelia Kuijpers 335 360 165

Uit de tabel is het volgende af te leiden:

Na 1860 zijn de inschrijvingen in het Bevolkings Register op alfabetische volgorde. Dan is het niet meer mogelijk om buren te vergelijken. Een uitgebreid overzicht van de adressen wordt hieronder gegeven.

De percelen en de adressen in de Wagenstraat zijn terug te vinden op twee kadaster kaarten uit 1832.

Bron:
2104 Minuutplans en OAT's van de drie kantoren van het Kadaster in de provincie Noord-Brabant, 1832
MIN10151D01 Minuutplan Terheijden Sectie D Blad 1
OAT10151D-009

 

1826-1828 F324: Wagenstraat 66-68   (1832 kadasterperceel D594)

Volgens de Bevolkingsregisters van 1826, blz 60 en blz 61, woont Cornelis Moreau in 1826 in huis nummer F324 in het "Achterste Einde van Wagenbergh, Straten en Bosch". Hij is dan 22 jaar oud en woont niet meer bij zijn vader in huis. Op dit adres hebben in dat jaar veel mensen ingeschreven gestaan: Cornelis Mureau krijgt in 1828 een dochter, Anthonia, die ook nog wordt bijgeschreven. Er zijn kennelijk na 1826 nog regelmatig zaken aangepast in de inschrijvingen, wat betekent dat hij hier nog in 1828 heeft gewoond. Heel waarschijnlijk liepen de inschrijvingen van het Bevolkings Register van 1826 tot aan 1829.

Het adres F324 kan via de vergelijking tussen Bevolkings Register 1829 met het kadaster 1832 gekoppeld worden aan Wagenstraat 66-68 (perceel D594, Anthonie Verheijen woont in 1826 en in 1829 nog steeds op dit adres). Het feit dat de buren van Cornelis uit 1826 (zoals Adriaan Romme, Christiaan Ooms) in 1829 nog steeds op dezelfde adressen wonen, bevestigt: dit adres verwijst in 1826 en in 1829 naar Wagenstraat 66-68. Hijzelf woont daar dan niet meer, hij woont in 1829 inmiddels op F318 (zie tekst en tabel hieronder over de verschoven adressen).

1828-1840 F318: Wagenstraat 50   (1832 kadasterperceel D315)

Volgens het Bevolkingsregister 1829 deel 4b: dig blz 119 wonen op dit adres de volgende personen: Op hetzelfde nummer 318 is het gezin van Cornelis bijgeschreven: Op het adres ernaast op F317 woont Johannes de Been, de broer van Cornelia de Been, met vrouw en 9 kinderen. De laatste 4 kinderen worden geboren tussen 1833 en 1836. Het laatste is geboren in 1836. Met andere woorden: de lijst is minstens tot dat moment actueel (in principe geldt de lijst tot 1840, maar de vraag is in hoeverre het bijgehouden wordt).

Op het adres aan andere kant, op F319 wonen Cornelia de Been/van der Sanden (70 jaar oud, geboren in Oosterhout, overleden 16-9-1834, schoonmoeder van Cornelis) en haar kinderen Pieter de Been (27), Maria de Been (24). Cornelis is zo omringd door zijn schoonfamilie.

Het adres F318 kan gekoppeld worden, via de kadastervergelijking uit 1832, aan de huidige Wagenstraat 50, weergegeven op de kadasterkaart van sectie D. F318 correspondeert met perceel D315. Johannes de Been woont ernaast op perceel D320, terwijl schoonmoeder Cornelia van der Sande een stukje verderop woont op perceel D313. De percelen zijn op de kadasterkaart ingetekend.

Volgens de kadasterinschrijving is Adriaan Razenberg vanaf 1830 de eigenaar van de percelen D315, 316, 317 (huis, schuur, erf, bouwland). Hij koopt alles in 1830, volgens de notarisaktes, van Adriaan van Gils).

De burgerlijke stand geeft nog wat informatie in deze jaren, maar het geeft alleen maar onduidelijkheid en verwarring:

Leendert Diepstraten en Pieter Bogers komen terug in de Bev Reg van 1840 als zij op hetzelfde adres wonen als Cornelis Mureau. Ze waren voor 1840 al verhuisd, zie hieronder bij BevReg 1840-50.

1840-1850 F348: Wagenstraat 50   (1832 kadasterperceel D315)

In de Bevolkingsregisters van 1840-50, blz 174 en blz 114, zijn twee vrijwel dezelfde inschrijvingen van Cornelis Mureau te vinden op nummer F348 in Wagenberg. Op dit adres hebben in deze periode verschillende mensen gewoond: Christina Reniers is een dochter van Johannes Reniers en Maria de Ridder, geboren 8-2-1847 (dus niet 29 maart) in huis D222! Waarom ze, op 29 maart, op het adres F348 is bijgeschreven is onduidelijk. (Moeder Maria is pas in 1888 overleden en heeft tussen 1842 en 1853 8 kinderen gebaard. Ze was dus wel degelijk aanwezig).

Bij de geboorte van Adriana, een dochter van Leendert van den Diepstraten, op 3-4-1836, is Cornelis Mureau getuige. Leendert en hij kenden elkaar dus in 1836 al heel goed.

Bij de geboorten van Antonie (1841), Adriana (1843) en Jacobus (1845) hieronder wordt het adres F348 bevestigd.

Via de kadastervergelijking uit 1832 en de hierboven staande tabel kan dit adres gekoppeld worden aan de Wagenbergse Straat 50.

In 1846 koopt Cornelis een klein stukje grond aan de Wagenbergse straat. Het gaat om, wat in de akte genoemd wordt, een hoekje grond, afgezet met paaltjes. Het heeft niet eens een eigen vermelding in het kadaster, zo klein is het. Johannes van Meel en Maria de Graaf, eigenaren van perceel D266 in Wagenberg, staan dat stukje grond af, zodat Cornelis bij de Wagenbergse Straat kan komen (zie Aankoopakte grond). Perceel D266 ligt op de kadasterkaart recht tegenover D342, waar Cornelis tussen 1850-60 ingeschreven staat. Het is dus heel waarschijnlijk dat hij in 1846 al verhuist is naar Wagenstraat 25.

1850-1860 D132 F330b: Wagenstraat 25   (1832 kadasterperceel D342)

Cornelis Mureau staat met zijn volledige gezin in de Bevolkings Registers 1850-60 ingeschreven op blz 486. Aanvankelijk op adres F330, een bestaand adres, met buren die er al vanaf 1840 wonen. Dan komt er een herindeling en wordt het adres veranderd in D132. De adressen van de buren zijn op dezelfde manier doorgestreept en veranderd. De verandering is ingevoerd na 1851, wat te zien is aan de geboorteaktes in 1850 en 1851 hieronder. Daar staat nog het oude F330 adres. Pas bij de geboorte van dochter Maria in 1852 wordt het nieuwe adres genoemd.
Er woont verder niemand anders op dit adres. Via de kadastervergelijking uit 1832 en de hierboven staande tabel kan dit adres (via perceel D342) gekoppeld worden aan de Wagenbergse Straat 25.

De Burgerlijks Stand en de Memories van Successie bevestigen het adres, in ieder jaar:

Cornelis woonde waarschijnlijk al sinds 1846 op dit adres, die bij adres hierboven Wagenstraat 50.

1860-1862 D158?: Wagenstraat 88   (1832 kadasterperceel D550)

Cornelis Mureau overlijdt in 1862. Hij laat 7 kinderen na. Er is een Memorie van Successie die zegt dat hij een huis en erf (kadaster perceel D862) en spullen nalaat, wat allemaal onder zijn kinderen verdeeld moet worden. Er wordt geen adres genoemd, ook niet in zijn overlijdensakte. In 1863 is er een hele serie notarisaktes waarin de boedelverdeling wordt georganiseerd. Ook daarin wordt verder geen adres genoemd, wel de kadasterverwijzing naar perceel D862. Het is niet bekend waar dit perceel zich bevindt.

De meeste kinderen zullen worden opgenomen in het gezin van de oudste zus Anthonia (34 jaar oud), die kort daarvoor getrouwd was met Pieter van Dijk en in Made woont. Zij komt in maart 1863 terug in het ouderlijk huis D158. Cornelis en Jacobus verhuizen naar het huis van hun oom Pieter de Been.

Het raadsel dat overblijft is dat het huis D132 in de verschillende notarisaktes (o.a. bij het overlijden van Maria Pellenaars) gelijkgesteld wordt aan perceel D862. Dat laatste is nergens terug te vinden. Misschien zijn er later kadasterhernummeringen geweest.

1870-1880 kinderen in D272/246

In Bev Reg 1870-1880 blz 108 staan Antonie, Simon en Maria in 1870 nog ingeschreven bij hun oudste zus. Ze trekken in respectievelijk 1871, 1876 en 1872 het huis uit als ze gaan trouwen.

1880-1890 D272 bis

Volgens Bev Reg 1880-1890 blz 36 blijft Anthonia in 1880 alleen achter met haar kinderen. Haar man is in 1878 overleden. Haar adres verandert nog een keer van 272bis naar D283. Als haar dochter Jacoba in 1893 trouwt met Pieter van Opstal wonen zij in bij haar. Ze overlijdt op dat adres in 1918 op 90-jarige leeftijd.
Zie Bevolkings Registers Terheijden .

 

Bron: Regionaal Archief Tilburg en BHIC