Memories van Successie     Bevolkingsregisters     Notarisaktes     Vonnissen

Anthonia   Cornelis   Antonie   Jacobus   Simon   Maria

 

Joseph Mureau (1876-1914) en de Wet

Joseph is geboren op 27-11-1876 Oosterhout. Zijn ouders zijn Jacobus Mureau en Adriana van der Made .

Joseph komt tot drie keer toe in zijn leven in aanraking met justitie. Eerst zijn het nog kleine vergrijpen. Als hij 18 en 21 is wordt hij veroordeeld voor stroperij en dronkenschap. Maar dan loopt het uit de hand. In 1900, als hij 23 is, verwondt hij iemand met een mes en wordt tot 8 maanden veroordeeld. De eis was zelfs een jaar, maar omdat niemand hem ook echt met het mes heeft zien steken wordt de straf iets minder. De getuigenverklaringen, hieronder, lezen als een roman. Het lijkt er echter op dat Joseph gedragsproblemen heeft. Aanvankelijk gaat hij in 1900 "gewoon" naar de gevangenis, maar hij wordt na 10 dagen overgeplaatst naar het Rijks Krankzinnigengesticht in Medemblik (het gebouw bestaat nog: Landswerf 2). Er is een patientendossier beschikbaar van Joseph voor de tijd dat hij in Medemblik is (zie hieronder). Daarin is te lezen dat hij lijdt aan epileptische aanvallen, diagnose : insania epileptica.

Na het uitzitten van zijn tijd in Medemblik wordt hij genezen verklaard en teruggestuurd naar de gevangenis, ditmaal in Den Bosch. Hij komt eind November 1900 vrij. Niet voor lang echter: in 1902 twee jaar later, belandt hij voorgoed in een Krankzinnigengesticht, ditmaal het gesticht Voorburg in Vught.
In 1908 wordt hij onder curatele gesteld. Josephus overlijdt in Vught in 1914, 37 jaar oud.

 

10 october 1895 : Strooperij

Hij wordt op 10 october 1895 veroordeeld voor "strooperij" bij het Kantongerecht Oosterhout.
Zijn straf is: 1 dag hechtenis (13 tot 14 januari 1896), in de gevangenis van Breda. Er is geen verslag van een rechtzaak te vinden, alleen een bewijs van inschrijving in de gevangenis op 13 januari 1896. Daarin staan de details van het misdrijf.
Hij is smitsknecht, 18 jaar bij het misdrijf, en 19 als hij in de gevangenis belandt. Hij is 1.54 lang, blond en heeft bruine ogen

Hij zet zijn (kriebelige) handtekening !

 

31 maart 1898 : Ordeverstoring

Hij wordt op 31 maart 1898 veroordeeld bij het Kantongerecht Oosterhout voor "het in staat van dronkenschap verkeerende, in het openbaar de orde verstoren te zamen en in vereeniging".
Zijn straf is drie dagen hechtenis (8 tot 11 augustus 1898), in de gevangenis van Breda. Er is geen verslag van de rechtzaak te vinden, alleen een bewijs van inschrijving in de gevangenis op 8 augustus 1898. Daarin staan details over het misdrijf en vooral over Joseph zelf.

Hij is nu 1.69 lang (veel langer dan de vorige keer!!), rossig haar, neus: lang, 21 jaar, gedrag in het gesticht: goed.
Hij kan (nu) niet schrijven!

 

8 maart 1900 : Mishandeling

Dit is een fors misdrijf met een lange straf: 8 maanden. Nu is er wel documentatie van de rechtzaak. De getuigenverklaringen lezen als een roman.

Joseph werkt in de suikerfabriek in Statendam in Geertruidenberg. Daar krijgt hij ruzie met ene Willem Wilden (Joseph is 23, Willem is dertig). Het begint onschuldig. Joseph scheldt hem uit voor "snotneus", waarop Willem hem een suikerbiet (!) naar het hoofd gooit.

De verklaring van Willem Wilden: In den morgen van 2 januari ll, te ongeveer tien ure, schold beklaagde mij in de suikerfabriek te Statendam (Geertruidenberg), waar wij samen werken, uit voor snotneus, waarop ik met de steel van een suikerbiet naar het hoofd gooide, wij pakten elkaar toen aan en raakten onder het worstelen op den grond waarop ......

Daarna escaleert het, Joseph daagt Willem uit om aan het eind van de dag op hem te wachten, dan kunnen ze het uitvechten.

.... "als ge vanavond soms vechten wilt, dat kom je maar af"

Dat gebeurt. Willem ziet dat Joseph zijn hand in zijn zak houdt en vermoedt dat hij een mes heeft. Dat zegt ie hem ook. Hierop heeft Willem hem, naar eigen zeggen, misschien aan het hoofd geraakt. Dit is voor Joseph het teken om het gevecht te beginnen. Hij heeft inderdaad een mes en steekt Willem in zijn hals en in zijn hoofd. Willem vreest voor zijn leven:

...Terwijl ik vluchtte riep ik nog:" help, help, hij heeft een mes, hij steekt me dood." Eindelijk bracht beklaagde mij opzettelijk met bedoeld mes een steek op het hoofd toe, waardoor ik in elkaar ....

Drie getuigen hebben allemaal het mes gezien en het resultaat van het gevecht, maar niemand heeft de steekpartij zelf gezien. Joseph zelf legt geen verklaring af. Hij bekent alles.

Hij wordt op 8 maart 1900 door de Rechtbank van Breda veroordeeld tot 8 maanden (!) gevangenisstraf (van 1 april to 27 november 1900) in de gevangenis van Breda.

Zie hier het volledige verslag van het proces.

De gevangenis: Breda en Den Bosch

Er zijn twee gevangenisinschrijvingen, op 1 april in Breda en op 12 october in Den Bosch. In de gevangenis van Breda zien ze meteen dat hij onhandelbaar is. Hij wordt dan ook op 10 april overgeplaatst naar het Rijks Krankzinnigengesticht in Medemblik.
Op 12 october komt hij weer terug en wordt geplaatst in de Bijzondere Strafgevangenis van Den Bosch.
Bij de tweede inschrijving staat in de laatste kolom dat er kennelijk via een missive ? van het Ministerie van Justitie op 4 october besloten is om hem terug te sturen.

Er blijken wat details uit die inschrijvingen: Joseph is 23 jaar, 1.56 en 1.57 lang, heeft blauwe ogen
Hij tekent de eerste keer met "J Mureau" en de tweede keer met "Mureau".

Het Rijks Krankzinnigengesticht in Medemblik

Hij wordt op 10 April opgenomen in Medemblik:

In feite zit hij vanaf 10 April zijn gevangenistijd uit in Medemblik. Hij wordt op 12 october "hersteld" verklaard en gaat weer terug naar de gevangenis, dit keer in Den Bosch.

In het dossier nr 2401 is zijn ziekteverloop beschreven. De diagnose is "insania epileptica" (de psychiatrie is nog niet zo ver ontwikkeld in die periode, men begon nog maar net een beetje vertrouwd te raken met de theorieen van Freud ). Hij heeft toevallen, hallucinaties, vervalt soms in een slaaptoestand, en is af en toe zeer driftig. Geleidelijk lijkt het beter te gaan, zo goed dat de dokters hem hersteld verklaren.
Helaas, het duurt niet lang, in het dossier zit ook een brief uit 1902 van het Gesticht Voorburg in Vught, waarin gevraagd wordt om informatie over de "krankzinnige" Joseph Mureau, die zegt dat hij eerder in Medemblik is verpleegd. "Of dat klopt, en zo ja kunnen we dan zijn gegevens inzien?"

Hij zal in Vught blijven tot zijn overlijden in 1914.