De stamboom van Mureau

Terheijden wijkindeling

Bartholomeus van Dorst, gemaalgeld: 1695-1776


Inventaris 832-953 Kohieren van het gemaal. 1687-1806
Inventaris 953a Lijst van personen, die voor de hele en halve aanslag in het kohier zijn opgenomen vanaf 1 oktober 1799 tot 1 mei 1800. z.j. (1800).

 

Jean Moreau komt omstreeks 1798 naar Brabant en zal in 1801 trouwen met Anthonia (den) Hertog, de dochter van Cornelis (den) Hertog, en de kleindochter van Anthonij Hartog en Maria van Dorst. Anthonij is de zoon van Thomas Hartogh en Adriaantje Botermans. Maria is de dochter van Bartholomeus van Dorst en zijn eerste vrouw (van wie we de naam niet kennen). Hier volgt het overzicht van Bartholomeus van Dorst in de gemaallijsten.

De familie van Dorst woonde in het "Quartier het Dorp" (Terheijden). Bartholomeus was eerst brouwersknecht en later brouwer van brouwerij de Swaen in Terheijden.

Zie toelichting op de lijsten van het gemaalgeld.

 

De vermeldingen van Bartholomeus van Dorst

Bartholomeus groeit op in het gezin van Aert van Dorst en Maria Jans Hermens. Zijn naam duikt voor het eerst op in de gemaallijsten van 1695. Hij is dan drie jaar oud en is dus geboren omstreeks 1692. Daarna worden de kinderen een poosje niet met name genoemd, tot 1700 wanneer de kinderen netjes in een lijstje met naam en leeftijd worden opgesomd.

1695: Cover
1695 Inv nr 2400_0848 pg 15

 

1700: Cover
1700 Inv nr 2400_0853 pg 19
1700 Inv nr 2400_0853 pg 20

 

1701: deel 1 : 2
1701 Inv nr 2400_0854 pg 16

De kinderen zijn nu gesorteerd op jongens en meisjes

 

1702: deel 1 : 2
1702 Inv nr 2400_0855 pg 16

 

Ze wonen inmiddels op het Crauwelsgorsch:
1703 Inv nr 2400_0856 pg 16

 

1703: deel 1 : 2
1703 Inv nr 2400_0856 pg 18

 

1704: deel 1 : 2
1704 Inv nr 2400_0857 pg 16

De moeder wordt niet meer genoemd. Is ze overleden in 1703? Ze zou nu 50 jaar oud zijn. De leeftijden van de kinderen zijn een rommeltje

 

1705: deel 1 : 2
1705 Inv nr 2400_0858 pg 15
Hij betaalt voor 4 volwassenen en 6 kinderen onder de 16, waaronder ongetwijfeld Bartolomeus, inmiddels ~13.

Hierna wordt hij niet meer in het gezin genoemd. Pas in 1716 duikt hij op als knecht bij Anthonij Dingemans in het dorp. In de Gemaallijst van 1716 wordt zijn naam en leeftijd (24 jaar) genoemd:

1716: Cover
1716 Inv nr 2400_0869 pg 4
Hij was een gewaardeerde knecht, want wanneer Anthonie en zijn vrouw op 6 maart 1717 hun testament opmaken (zie akte elders) krijgt hij bij overlijden het huis (voor zijn bewezen trouwe dienst!). Anthonij was Schepen in Terheijden en hij was brouwer en eigenaar van de brouwerij de Swaan. Vele jaren later zal Bartholomeus deze brouwerij bezitten. Dat blijkt na zijn overlijden als zijn kinderen in 1758 de brouwerij en het huis verkopen.

Hij heeft waarschijnlijk in de jaren voor 1716 ook al in de brouwerij gewerkt, ook in die jaren hadden ze twee knechten: 1713, 1714, 1715

1713, 1714, 1715 Inv nr 2400_0866, 867, 868 pg 4,5,5

De jaren 1717 en 1718 ontbreken, maar in 1719 zien we dat op het adres van de vrouw van Bartholomeus van Dorst een kind wordt bijgeschreven. Bartholomeus woont kennelij niet op dat adres.Na het overlijden van Anthonie in 1718 zijn er nog steeds 2 knechten in huis bij de weduwe. Het is heel goed mogelijk dat Bartholomeus bij de weduwe is blijven werken, en dat zij zo de gemaalbelasting voor hem betaalde. De weduwe (met de brouwerij) woont in die jaren naast "de vrouw van Bartholomeus van Dorst" en soms ook naast Thomas Hertog, allemaal bij elkaar in de buurt.

1719: 1 oct 19 - 30 sept 20
1719 Inv nr 2400_0870 pg 3
1719 Inv nr 2400_0871 pg 5

Hier verschijnt hun eerste kind: Maria van Dorst, de latere moeder van Cornelis de Hertog en grootmoeder van Antonia de Hertog. De lijst loopt van october 1719 tot october 1720. Het is niet duidelijk op welk moment (welke datum) de inschrijving plaats vindt. Zij moet dus geboren zijn in 1718 of 1719.

Het jaar 1720 ontbreekt.

 

1721: 1 oct 21 - 30 sept 22
1721 Inv nr 2400_0872 pg 4

Volgens de Overlijdensregistraties overlijdt de vrouw van Bartholomeus van Dorst op 28 juni 1722. Hij lijkt meteen te hertrouwen. Het gezin ontbreekt in de lijsten van 1722, maar daarna duiken ze weer op, dwz weer alleen de vrouw van Bartholomeus.

1722
1722 Inv nr 2400_0873 pg 5
Maria woont bij de buurvrouw. Is dat omdat haar moeder is overleden? Er woont een meijd en Maria. Ze betaalt immers voor 4 volwassenen en 1 kind.

 

1723: 1 oct 23 - 30 sept 24
1723 Inv nr 2400_0874 pg 2

Maria is weer terugverhuisd.

Pieternel is misschien nog net uit het eerste huwelijk. Het is niet duidelijk door wie Bastiaantje en Pieternel zouden zijn opgevangen in het jaar 1722.

 

1724: 1 oct 24 - 30 sept 25
1724 Inv nr 2400_0875 pg 6

Het jaar 1725 ontbreekt.

 

1726: 1 oct 26 - 30 sept 27
1726 Inv nr 2400_0876 pg 3

Aert is er niet meer bij, er is een overlijdensinschrijving van een kind in 1725. Dat is dus Aert.

Het jaar 1727 ontbreekt.

 

1728: 1 oct 28 - 30 sept 29
1728 Inv nr 2400_0877 pg 2

Bastiaantje woont nu bij de buurvrouw. De Weduwe Dingemans heeft haar opgenomen. Ze blijft daar tot 1736 als haar vader voor het eerst expliciet genoemd wordt. Het lijkt wel of ze al die jaren bij hem gewoond heeft. Waar ????

De weduwe Hertog woont in deze jaren met haar kinderen naast hun. Hun zoon Anthonij Hartog zal later trouwen met Maria van Dorst.

 

1729: 1 oct 29 - 30 sept 30
1729 Inv nr 2400_0878 pg 2

 

1730: 1 oct 30 - 30 sept 31
1730 Inv nr 2400_0879 pg 2

Dit is een nieuwe Adriana, er is al een kind onder die naam overleden in 1729.

 

1731: 1 oct 31 - 30 sept 32
1731 Inv nr 2400_0880 pg 2

 

1732: 1 oct 32 - 30 sept 33
1732 Inv nr 2400_0881 pg 2

 

1733: 1 oct 33 - 30 sept 34
1733 Inv nr 2400_0882 pg 2

Er wordt weer een Aert geboren. Deze wordt ook wel Arnoldus genoemd.

 

1734: 1 oct 34 - 30 sept 35
1734 Inv nr 2400_0883 pg 2

 

Het jaar 1735 ontbreekt.

 

1736: 1 oct 36 - 30 sept 37
1736 Inv nr 2400_0884 pg 10

Bartholomeus wordt voor het eerst genoemd. De weduwe Dingmans is 16 maart 1736 overleden, hij is nu geen inwonende knecht meer. Bastiaantje woont ook weer "thuis". Dochter Pieternel (14?) is verdwenen (ze komt volgend jaar weer terug). Bastiaantje is weer terug. Maria is ouder dan 16. Zo zijn er dus 5 volwassenen, inclusief Bastiaantje. Tonemieke is er ook bijgekomen, dat is Anthonia Maria.

 

1737: 1 oct 37 - 30 sept 38
1737 Inv nr 2400_0885 pg 4

Maria is het huis uit. Ze zal in 1742 trouwen met Frans van Tetering.

 

1738: 1 oct 38 - 30 sept 39
1738 Inv nr 2400_0886 pg 4

Bastiaantje telt waarschijnlijk als een volwassen dochter (18)

 

1739: 1 oct 39 - 30 sept 40
1739 Inv nr 2400_0887 pg 6

De dochter is: Bastiaantje (19).
Jan van Gils zal wel een broer zijn van Maria van Gils. Is er de volgende jaren niet meer bij.

 

1740: 1 oct 40 - 30 sept 41
1740 Inv nr 2400_0888 pg 3

Bastiaantje is 20, Pieternel is 18.

 

1741: 1 oct 41 - 30 sept 42
1741 Inv nr 2400_0889 pg 4

Bastiaantje (21), Pieternel ~19

 

1742: 1 oct 42 - 30 sept 43
1742 Inv nr 2400_0890 pg 6

Aert en Elisabet zijn weg. Aert is er volgend jaar weer bij.
De twee volwassen dogters zijn in principe Bastiaantje (22), Pieternel (20) en Anna (16)

 

1743: 1 oct 43 - 30 sept 44
1743 Inv nr 2400_0891 pg 4

Aert is weer terug. Onbekend wie de volwassen dochter is, keuze uit Bastiaantje, Pieternel, Anna

 

1744: 1 oct 44 - 30 sept 45
1744 Inv nr 2400_0892 pg 4

Onbekend wie de volwassen dochters zijn, keuze uit Bastiaantje, Pieternel, Anna

 

1745: 1 oct 45 - 30 sept 46
1745 Inv nr 2400_0893 pg 4

 

1746: 1 oct 46 - 30 sept 47
1746 Inv nr 2400_0894 pg 5

 

1747: 1 oct 47 - 30 sept 48
1747 Inv nr 2400_0895 pg 5

De volwassen dochters zijn het huis uit en getrouwd.
Anna 30-7-1746 met Adrianus Damen.
Sebastiana 7-5-1747 met Johannes Kinne.
Petronilla 16-11-1749 met Henricus Cuijpers.
In 1760 trekt Marie Peeters van Gils in bij het gezin van dochter Anna
Het is niet duidelijk wie de zuster is, van Bartholomeus, van Maria van Gils, of van de knegt?

 

1748: 1 oct 48 - 30 sept 49
1748 Inv nr 2400_0896 pg 3

Adriana is 17 , wie is de andere dochter die teruggekomen is? En wie is de zuster?

 

1749: 1 oct 49 - 30 sept 50
1749 Inv nr 2400_0897 pg 4

 

1750: 1 oct 50 - 30 sept 51
1750 Inv nr 2400_0898 pg 4

 

1751: 1 oct 51 - 30 sept 52
1751 Inv nr 2400_0899 pg 4

 

1752: 1 oct 52 - 30 sept 53 deel 1, 2, 3
1752 Inv nr 2400_0900 pg 4

 

1753: 1 oct 53 - 30 sept 54
1753 Inv nr 2400_0901 pg 4

Tonemieke > 16

 

1754: 1 oct 54 - 30 sept 55
1754 Inv nr 2400_0902 pg 4

Bartholomeus is kennelijk overleden. Overlijdens Terheijden ontbreken voor die jaren.

Tonemieke volwassen ( net als pieter trouwens ). Tonemieke trouwt als Anthonia Maria in 1756 met Anthonie Boenders

 

1755: 1 oct 55 - 30 sept 56
1755 Inv nr 2400_0903 pg 3

Pieter > 16

 

1756: 1 oct 56 - 30 sept 57
1756 Inv nr 2400_0904 pg 3

Pieter >16

 

1757: 1 oct 57 - 30 sept 58
1757 Inv nr 2400_0905 pg 4

 

1758: 1 oct 58 - 30 sept 59
1758 Inv nr 2400_0906 pg 4

Alle personeel en zuster is weg, ze woont alleen met haar zoon Pieter

 

1759: 1 oct 59 - 30 sept 60
1759 Inv nr 2400_0907 pg 4

Ze woont nu alleen, ze woont naast Arnoldus. Uit de notarisaktes van 1758 en 1759 blijkt dat ze in het ouderlijk huis mag blijven wonen, nadat het verkocht is aan de schoonzoon Adriaan Damen. Arnoldus huurt een deel van het huis. In 1760 blijkt dat ze allemaal bij elkaar wonen.

 

1760: 1 oct 60 - 30 sept 61
1760 Inv nr 2400_0908 pg 3

Maria Peeters van Gils, de weduwe van Bartholomeus van Dorst trekt in bij het gezin van haar dochter Anna, die getrouwd is met Adriaan Damen. Dat blijkt beter uit de inschrijvingen van de volgende jaren, als alle namen genoemd worden. Ze zal daar blijven wonen tot haar dood in 1776. Omdat ze geboren is omstreeks 1700 is ze behoorlijk oud geworden.

Arnoldus woont niet er niet meer.

 

1761: 1 oct 61 - 30 sept 62
1761 Inv nr 2400_0909 pg 3

 

1762: 1 oct 62 - 30 sept 63
1762 Inv nr 2400_0910 pg 5

 

1763: 1 oct 63 - 30 sept 64
1763 Inv nr 2400_0911 pg 6

 

1764: 1 oct 64 - 30 sept 65
1764 Inv nr 2400_0912 pg 6

 

1765: 1 oct 65 - 30 sept 66
1765 Inv nr 2400_0913 pg 6

 

1766: 1 oct 66 - 30 sept 67
1766 Inv nr 2400_0914 pg 6

 

1767: 1 oct 67 - 30 sept 68
1767 Inv nr 2400_0915 pg 7

 

1768: 1 oct 68 - 30 sept 69
1768 Inv nr 2400_0916 pg 5

 

1769: 1 oct 69 - 30 sept 70
1769 Inv nr 2400_0917 pg 6

 

1770: 1 oct 70 - 30 sept 71
1770 Inv nr 2400_0918 pg 5

 

1771: 1 oct 71 - 30 sept 72
1771 Inv nr 2400_0919 pg 6

 

1772: 1 oct 72 - 30 sept 73
1772 Inv nr 2400_0920 pg 6

 

1773: 1 oct 73 - 30 sept 74
1773 Inv nr 2400_0921 pg 6
De moeder wordt dit jaar niet vermeld

 

1774: 1 oct 74 - 30 sept 75
1774 Inv nr 2400_0922 pg 6

 

1775: 1 oct 75 - 30 sept 76
1775 Inv nr 2400_0923 pg 6

 

1776: 1 oct 76 - 30 sept 77
1776 Inv nr 2400_0924 pg 7

Maria van Gils overlijdt in 1776. Ze wordt hier niet meer genoemd.

 

Bron:
Scans zijn te vinden bij
Regionaal Archief Tilburg, bij Dorpsbestuur Terheijden
Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen > Belastingheffing > Landsbelastingen > Gemaalgeld > kohieren (832-953)